Rölöve, restitüsyon, restorasyon projelerinin ve raporlarının hazırlanması işi
YAPIYA AİT BİLGİLER:
Adres: İstanbul İli, Fatih İlçesi Kirmasti Mahallesi, İslambol Caddesi 1923 Ada, 9-10-11-12-13-14-15-16-17-18-19-20-21-22 Parseller Şekerci Han Fatih-İstanbul
Tarih: 2011
İlgili İdare: Fatih Belediye Başkanlığı
İşveren: Galata Restorasyon Mimarlık Planlama İnşaat Peyzaj Turizm Dış. Tic. Ltd. Şti
Proje Koordinasyon: Renova Restorasyon-Bağış Kankotan
Proje Danışmanı: Prof. Dr. K. Kutgün Eyüpgiller
Proje Ekibi: Bağış Kankotan, Mimar, Pınar Ozan, Restoratör, Hüseyin Ali Akçay, Restoratör, Dilek Bal, Restoratör
Şekerci Hanı, Fatih’te günümüzdeki adıyla İslambol Caddesi ile Malta Çarşısı Sokağı’nın kesiştiği köşede bulunmaktadır. Yapılan araştırmalarda Han’ın güneyinde bulunan ve günümüzde İslambol Caddesi olarak kullanılan güzergâhın, Ayverdi Haritası, Alman Mavileri ve Pervititch Haritası’nda ‘’Süpürgeciler Sokak-Sokağı- Caddesi’’ olarak yazıldığı görülmektedir.
Hanların, İstanbul şehir ve ticaret hayatında önemli bir yeri olmuştur. İstanbul’da 15.yy’a tarihlenen hanlar olsa da sayıları azdır. Ancak, ticaretin canlandığı 17. yy’dan itibaren hanların sayılarında bir artış ve planlarında gelişme görülmüştür. 17. yy’dan sonra han planlarının gelişen şehir ve hayat tarzına göre düzenlenmeleri ve şehir dokusuna uymak zorunluluğu, ortaya daha değişik ve olgun eserler çıkarmıştır. O döneme kadar 2 katlı olan hanlar 3 kata yükselmiş, avlu sayısı çoğalmış, ahırlar önemini yitirmeye başlamış, bazıları sadece ticari bir kimlikle bugünkü iş hanlarına benzer bir yapıda düzenlenmiş, bazıları ise tamamen deposuz ve ahırsız misafirhane şeklinde düzenlenmiştir .
Şekerci Hanı bu gelişimin devam ettiği bir dönemde inşa edilmiştir. Konumu itibariyle Hanlar Bölgesi olarak adlandırılan Beyazıd-Eminönü-Çemberlitaş üçgeninin dışında kalmaktadır. Hanların bir kısmı içinde yapılan işle anılırlar. Yelkenci Han, Sabuncu Han, Yağcı Han, Kürkçü Han bunlara örnek verilebilir. Ancak, sınıflandırmada tek avlulu ticaret hanları grubuna dahil edilen Şekerci Han’la ilgili olarak elimizde adının kaynağı, içinde ne tür ticari faaliyet yapıldığı konusunda herhangi bir bilgi yoktur.
Yapılan araştırmalarda Şekerci Hanı’nın inşa tarihi ile ilgili herhangi bir veriye ulaşılamamıştır. Yapı üzerinde kitabe bulunmadığı ve kaynaklardan bilgi edinilemediği için yaptıranı ve mimarı da bilinmemektedir. Halk arasında Fatih Camisi ile aynı tarihte yapılmış olduğu söylense de mimari özellikleri göz önüne alındığında 17. yy sonlarına tarihlenebilir. Ayrıca, E. Hakkı Ayverdi Fatih Devri Eserleri katalogunda bu yapıya yer vermemesinin açıklamasını yaparken; Hanın 15. yy özelliklerine sahip olmadığını, bir 17. yy yapısı olduğunu belirtmektedir. 1180 m2 alan üzerine inşa edilmiş olan han yapısı kabaca bir dörtgen oluşturmaktadır. Özgün planında bina yarım bodrum kat, zemin kat ve 1. kattan oluşmaktadır. Daha sonra ki dönemlerde Hana 2.kat ve avlusuna bugünkü küçük yapı eklenmiştir. Şekerci Han’ın yapı malzemesi taş ve tuğladır. Cephelerde ve avluda 2 sıra tuğla 1 sıra taş olmak üzere almaşık duvar tekniği görülmektedir. Ara duvarlar moloz taştır. Cephelerde köşelerde kenet olarak ve ana giriş kapısında kesme taş kullanılmıştır. Revak kemerlerini taşıyan ayaklar da zemin ve 1.katta taştır. 2.kat ayakları tuğladır. Pencere söveleri ve 1.katta zemin kaplaması taştır. 2.katta pencere söveleri küfeki taşı olup revak zemin kaplamasının bir kısmı taştır. Tuğla, cephede ve pencere hafifletme kemerlerinde kullanılmıştır. 2.kat tuğladan inşa edilmiştir. Tonozlar ve revak kemerleri de tuğladan yapılmıştır.
Building surveyor, restitution, restoration, preparation of the projects and the reports
Address: İstanbul Province, Fatih District Kirmasti Quarter, İslambol Street 1923 City Block, 9-10-11-12-13-14-15-16-17-18-19-20-21-22 Parcels Şekerci Inn Fatih-İstanbul
Date: 2011
Related Administration: Fatih Mayoralty
Employer: Galata Restoration Architecture Planning Construction Landscape Tourism co. ltd.
Project Coordination: Renova Restoration – Bağış Kankotan
Project Consultant: Prof. Dr. K. Kutgün Eyüpgiller
Project Team: Bağış Kankotan (Architect), Pınar Ozan (Restorator), Hüseyin Ali Akçay (Restorator), Dilek Bal (Restorator)
Şekerci Inn is situated on the corner where İslambol Street meets Malta Çarşısı Street. According to the research, today’s İslambol Street was known as Süpürgeciler Street in Ayverdi Map, German Blues and Pervititch Map.
Inns hold a vital place in Istanbul’s city and trade life. Although there were inns on the 15th century, they were few in number. However, starting from the 17th century, when the trading was arousing, inns also increased. To suit the inns’ plans to the developing city life and the city texture, more mature works occurred. The inns which till then were two floored became three floored, the number of yards increased, the barns begin to lose their importance; some of the inns were built with a mercantile identity, resembling today’s office blocks and some were designed as a guesthouse without a storage or barn.
Şekerci Inn was built in that era. It is situated outside of Beyazıd-Eminönü-Çemberlitaş triangle, which is known as the Inns’ Area. Some of the inns are known for the job done within them. However, we do not have adequate information on Şekerci Inn besides its name, which means “candy maker”.
Since there are not any epitaphs on the building and not any information in the sources, neither the architect nor the owner is known. Although it is said to be made during the same period with Fatih Mosque, the architectural details sign 17th century as the construction date. Besides, E. Hakkı Ayverdi, in his Fatih Era Artworks catalogue, explains the reason for not listing Şekerci Inn in his catalogue accordingly: “It does not hold the qualities of 15th century; it rather holds 17th century characteristic.”
Built on a 1180 m2, the inn forms roughly a rectangle. In the original plan, it is constituted of a half basement, ground floor and a first floor. In the latter years, a second floor and a little construction were added in its yard. The materials used in Şekerci Inn are stone and brick. In the frontals and yard, alternate wall method is seen. Party walls are made up of rubble stone. On the facades, corners and at the main entrance door, face stone is used. The jambs, carrying the portico arches are stone on the ground and the first floors. The jambs of the second floor are brick. The window frames and the floor covering of the first floor are stone. The window frames of the second floor are limestone and some of the ground covering is stone. The second floor is made up of brick. Vault and colonnade arches are made up of brick too.
