Rölöve, restitüsyon, restorasyon projelerinin ve raporlarının hazırlanması işi
YAPIYA AİT BİLGİLER:
Adres: İstanbul İli, Fatih İlçesi Veledi Karabaş Mahallesi, Tekke Maslağı Sokağı, 355 Pafta, 1409 Ada, 3 Parsel Bâlâ Sıbyan Mektebi Fatih-İstanbul
Tarih: 2010-2011
İlgili İdare: İstanbul İl Özel İdaresi
İşveren: Kerem İnşaat Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti
Proje Koordinasyon: Renova Restorasyon-Bağış Kankotan
Proje Danışmanı: Prof. Dr. K. Kutgün Eyüpgiller
Proje Ekibi: Bağış Kankotan, Mimar, Zeynep İnan, Mimar, Pınar Ozan, Restoratör
İstanbul İli, Fatih İlçesi, Silivrikapı’da, Veledi Karabaş Mahallesi’nde, Bâlâ Süleyman Ağa Külliyesi içerisinde, 1409 ada, 3 parselde bulunan kâgir yapı ‘Bâlâ Sıbyan Mektebi’ olarak bilinmektedir. Farklı zamanlarda, okul işlevinin dışında konut olarak da kullanılmış, son olarak 1978 yılında geçirdiği yangında kullanılmaz hale gelmiştir. Yangın sırasında ahşap elemanları büyük oranda yok olmuş, günümüze sadece kâgir olan duvarlar ulaşabilmiştir.
Külliyeye ismini veren ve burada ilk mescidi inşa eden Bâlâ Süleyman Ağa hakkında fazlaca bilgi bulunmamaktadır. İstanbul’un fethi (1453) sırasında 4 bölük topçu kuvvetinden birini kumanda ettiği, muhtemelen bundan sonra Bölükât-ı Erba’adan birinin ağalığını yaptığı bilinmektedir.
Bala Mektebi yeniden inşa edilen cami ve tekkenin açılışından hemen sonra H.1280/M.1863-64’te, Sultan Abdülmecid’in 4. Hanımı ve 2. Abdülhamid’in analığı olan Perestu Kadınefendi tarafından tekkenin yanında ‘’Bala Mektebi’’ ismiyle inşa ettirilmiş, İstanbul’un eski mahalle mekteplerinden biridir.
İki katlı olan mektebin 1952 yılında ‘Topçubaşı İlk Okulu’ olarak kullanıldığı bilinmektedir.
Yapı, yaklaşık olarak 12.42mx9.68m boyut ve 119 m2 alana sahip olan ana dikdörtgene eklenen1.90x2.93m boyutlarında, helâ olarak kullanılan daha küçük iki kütleden oluşmaktadır. Parsele giriş, Tekke Maslağı Sokağı üzerinden, taş söveli demir bir kapıdan geçilerek yapılır. Binaya buradan ulaşılan küçük bahçeden geçilerek girilmektedir. Mektebin asıl bahçesi kuzey yönündedir. Bu bahçenin kuzeydoğu köşesine bir su haznesi yerleştirilmiştir. Mektebin çatısı, kalkan duvarların izine göre beşik çatıdır. Üst örtüsünün marsilya tipi kiremit olduğu mevcut izlerden tespit edilmiştir.
Ampir üslubunda, sade bir cephe tasarımı gösteren mektep binasının duvarları moloz taş ve tuğla ile örülmüş ve sıvalıdır. Dikdörtgen açıklıklı pencereleri kesme taş sövelerle çerçevelenmiştir. Pencerelerin üstünde hafif basık kemerler bulunmaktadır. Yapının sokağa bakan cephesinde, saçak hizasında Sultan 2. Abdülhamid tuğralı ve H.1323/M.1905 tarihli bir kitabe yer alır. Mektep 1905 yılında Sultan 2. Abdülhamid tarafından yenilenmiştir.
Building surveyor, restitution, restoration, preparation of the projects and the reports
Address: İstanbul Province, Fatih District Veledi Karabaş Quarter, Tekke Maslağı Street 355 Presentation Board, 1409 City Block, 3 Parcel Bala Sıbyan School, Fatih-İstanbul
Date: 2010-2011
Related Administration: İstanbul Provincial Special Administration
Employer: Kerem Construction Tourism industry and trade inc.
Project Coordination: Renova Restoration – Bağış Kankotan
Project Consultant: Prof. Dr. K. Kutgün Eyüpgiller
Project Team: Bağış Kankotan (Architect), Pınar Ozan (Restorator), Sevil İleri (Restorator)
In different times, the building has also been used other than its’ school function. In the fire dated 1978, it has become unusable. During the fire the wooden elements have mostly disappeared, only the masonry walls could reach today.
Information on Bâlâ Süleyman Aga after whom the social complex has been named and who has built the first small mosque here, is very little. During the conquest of Istanbul (1453) he has been an artillery officer and afterwards has become an aga.
Bâlâ School was built right after the opening of the reconstructed mosque and Islamic monastery in H.1280/M.1863-64, by the commission of Sultan Abdülmecid’s forth woman, the mother of Abdülhamid, Perestu Womanpatron, next to the monastery, under the name “Bâlâ School”. It is one of the oldest local schools of Istanbul.
The two-floored school was used as Topçubaşı Primary School in 1952.
The construction is composed of approximately 12.43mx9.68m dimensions and 119m2 extent, along with a 1.90x2.93m sized two little masses used as toilet. Entrance is from Takke Maslağı Street through passing by a stone jamb iron door and from a little garden. The actual garden of the school is on the north side. On the northeast side of this garden, a water chamber is placed. The roof of the school, according to the removed walls, is a gable roof, made up of Marseillein tiles, as reached from the traces.
In the imperial style, the building has a plain front design; the walls have been built and plastered with rubble stone and brick. The windows are framed with face stone. Above the windows there are slightly compressed arches. On the side of the building overlooking the street, in the level of the soffit, there is a epitaph dated H.1323/M.1905 with the signature of the Sultan Albdülhamid the 2nd. The school has been renovated in 1905 by Sultan Abdülhamid the 2nd.
